فعالیت آنزیم پاراکسوناز، اکسیداسیون لیپیدها و آنتی اکسیدان ها در بیماران دیابتی و غیردیابتی مبتلا به نارسایی مزمن کلیه

مقدمه: تشدید اکسیداسیون لیپیدها و اختلال عملکرد اکسیدان ها در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه منجر به تسریع ابتلا به آترواسکلروز می گردد. پاراکسوناز ـ که یک آنزیم همراه hdlc- است ـ اثرات آنتی اکسیدان دارد و از اکسیداسیون لیپیدها جلوگیری می کند. مطالعه حاضر جهت بررسی فعالیت پاراکسوناز و سایر متغیرهای اکسیداسیون لیپیدها در بیماران دیابتی و غیردیابتی مبتلا به نارسایی مزمن کلیه طراحی شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه مورد ـ شاهدی که در سال 81-1380 در مرکز تحقیقات غدد درون ریز دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شد، 92 بیمار مبتلا به نارسایی مرحله نهایی کلیه (esrd) شامل 46 بیمار دیابتی esrd و 46 بیمار غیردیابتی esrd به همراه 46 نفر در گروه شاهد تحت بررسی قرار گرفتند. بیماران از بخش های همودیالیز مراکز پزشکی انتخاب شده، از نظر سن و جنس و طول مدت همودیالیز با یکدیگر تطبیق داده شدند. نمونه خون در وضعیت ناشتا از بیماران قبل از شروع دیالیز و نیز از گروه شاهد گرداوری شد. تمامی آزمایش ها در آزمایشگاه مرکز تحقیقات غدد درون ریز و متابولیسم انجام شد. یافته ها: سطح سرمی کلسترول تام، hdl-c و ldl-c در گروه شاهد به طور معنی داری از گروه های دیابتی و غیردیابتی esrd بالاتر بود. سطح آپولیپوپروتئین a-i نیز در گروه شاهد بالاتر از دو گروه مورد بود. فعالیت آنزیم پاراکسوناز سرمی در بیماران دیابتی و غیردیابتی esrd به طور معنی دار پایین تر از گروه شاهد بود ولی در سطح ظرفیت کلی آنتی اکسیدان (tac) و ldl-c اکسیده (ox-ldl) اختلاف معنی داری بین سه گروه دیده نشد. در هیچکدام از متغیرها اختلاف معنی داری بین بیماران دیابتی و غیردیابتی esrd وجود نداشت. نتیجه گیری: کاهش فعالیت آنزیم پاراکسوناز در بیماران دیابتی و غیردیابتی esrd می تواند باعث افزایش روند اکسیداسیون لیپیدها گردد. کاهش سطح hdl-c و apo-a-i خطر ابتلا به آترواسکلروز را در این بیماران تشدید می کند.